Gesneuveld

Opdat wij niet vergeten

Home Omhoog Site wijzigingen Links Bronnen Disclaimer

Omhoog

Door oorlogsgeweld gesneuveld. 

Bij de strijd op de Poeldonk zijn er 3 Nederlandse militairen gesneuveld.

Eduard Georg Döbken. / wpl. Den Haag. Geb. 6 juli 1888, overleden.12 mei 1940. Begraafplaats: Loenen OGS Ereveld. Vaknr. A. graf 185
Onderdeel: St-III-14 RI
Rang: Reserve Majoor Infanterie,
Gesneuveld: Den Dungen bij een boerderij aan de Poeldonk
Bekende onderscheidingen: BL,OHK.1, Bronzen Leeuw
K.B. no. 6 van 9 mei 1946 (postuum)
Reserve-majoor van het Wapen der Infanterie, commandant van het III-14 R.I.
Bron: http://www.ogs.nl
Betekenis onderscheiding: Majoor Döbken is postuum de ( BL) Bronzen Leeuw toegekend.
De afkorting OHK staat voor, Oorlogsherinneringkruis.
 
 
Abraham van Lenten. / wpl. Dirksland. Geb. 13 december 1912, overleden 12 mei 1940
Begraafplaats: Loenen, OGS Ereveld. Vaknr. A. graf 186
Onderdeel: 1-III-14 RI
Rang: Dienstplichtige Soldaat.
Gesneuveld: Den Dungen bij een boerderij aan de Poeldonk

 

 
Jan Jansen van Dam. / wpl. Leersum. Geb. 12 Februari 1918, overleden 12 mei 1940
Begraafplaats: Loenen OGS Ereveld. Vaknr. A. 184
Onderdeel: 3-III-14 RI
Rang: sergeant capitulant.
Gesneuveld : Den Dungen bij een boerderij aan de Poeldonk

 

Na de strijd zijn de drie gesneuvelden militairen op 13 mei 1940 begraven op een algemeen Kerkhof. Er was een toelichting nodig, omdat deze begraving plaatsvond achter een tuin van een boomkweker, en in feite (vanwege de ligging) niet geschikt voor de gesneuvelde Nederlandse militairen.

 

Uit het Archief van de gemeente Den Dungen

Brief van Burgemeester van den Broek

Het is voor de nabestaanden van deze militairen enige troost dat hun dierbare overledenen thans zijn neergelegd op een nette plaats. Evenwel begrijp ik volkomen het bezwaar van den Zeer Eerw. Heer Pastoor, die nu moest toezien dat het H.Hartplein niet meer beantwoorde aan het doel waarvoor het indertijd is opgericht.

Van het begraven van der Duitse militairen is aan mij geen kennis gegeven. Wel door de op 21 Mei hier aanwezige Duitse Commandant aan mij gezegd, dat de Nederlandse Militairen even zo nette plaats behoorde te hebben als hun Duitse kameraden en dat die Nederlanders op de plaats waar zij nu rusten, door hen zouden worden neergelegd, hetgeen met militairen eer is geschied.

Na mijne mening kan nu zeer bezwaarlijk nog wijziging worden gebracht in den bestaanden toestand, dit zou mogelijk na verloop van jaren kunnen geschieden. Ik meen te mogen adviseren de kosten van onderhoud van het H.Hartplein voortaan ten lasten van het Rijk te brengen. De kosten zullen ten hoogste F. 2,50 per week zijn = F. 130,00 per jaar bedragen.

(Bron; Archief , gemeente Den Dungen, No. 12339 afd. B.B.)

 

Op last van de Duitse commandant werden de Nederlandse alsmede de Duitse militairen (met tegenzin van Pastoor Goulmy) op het Heilig Hartplein begraven. De 11 gesneuvelde militairen waren allen afkomstig van de strijd op de Poeldonk. Het was niet vreemd dat Pastoor Goulmy veel moeite gehad heeft om de militairen op gezegende grond te laten begraven. De militairen waren namelijk niet Katholiek. Maar, wat moet je doen als een Duitse commandant de opdracht geeft om alle gesneuvelden op een waardige plaats te begraven.

Op 3 Augustus 1957 zijn de Nederlandse militaire herbegraven naar het Ereveld in Loenen OGS (Oorlogs Graven Stichting) De families van de gesneuvelden waren daar helemaal niet mee eens. Ondanks dat families hadden geprobeerd, via diverse correspondentie ’s destijds aan gemeente Den Dungen, lukte het niet, om hun gesneuvelden familieleden op het Heilig Hartplein voor altijd daar te laten rusten.

Door de contacten die ik met families van de gesneuvelden heb, is mij gebleken in gesprekken maar ook in de brieven die ik heb ontvangen, dat de families graag wilden dat zij hun gesneuvelden familieleden, zo mogelijk in Den Dungen zouden mogen blijven. Zij waren namelijk in Den Dungen gesneuveld, vonden zij. Ook de graven waren, zoals zij zeiden, door gemeente Den Dungen altijd heel netjes bijgehouden, de gemeente had er veel dank voor ontvangen.

Op de dag van herbegraven, waren de familieleden uitgenodigd en naar Den Dungen gekomen om deze gebeurtenissen te volgen. Er was veel emotie onder de familieleden en hebben het herbegraven (dat na 17 jaar geschieden) nooit kunnen vergeten. Er was ontzettend veel verdriet, vertelde sommige nabestaanden mij.

Enkele families van de gesneuvelden militairen hebben gemeente Den Dungen heel kwalijk genomen dat zij niet op de hoogte gebracht waren, dat er een oorlogsmonument opgericht was. Gemeente Den Dungen had de families daarvan in kennis moeten stellen, lieten deze mij weten toen ik bij hen op bezoek was.

Bij alle families was het heel erg dat zij niet op de hoogte waren, omdat allen graag naar de herdenkingen waren gekomen om hun geliefde man, vader, oom, broer of zwager te gedenken. Maar allen wisten niet dat er een oorlogsmonument stond in Den Dungen.

Het is een flinke nalatigheid geweest in die jaren.

De tekst op het kruis van de 8 Duitsers, die achter de Nederlandse militairen lagen, luidde “Hier ruhen 8 Deutsche Soldaten”. De Duitse gesneuvelden werden op 13 augustus 1940 overgebracht naar de begraafplaats in Orthen (’s-Hertogenbosch) Daarna zijn de Duitse gesneuvelden weer overgebracht, maar nu moesten ze naar de Duitse begraafplaats te Ysselsteyn.

 

Hieronder de namen van de 8 Duitse soldaten die sneuvelden tijdens de strijd op de Poeldonk te Den Dungen N.Br. op 12 mei 1940.

1. Heinrich Devermann, geb 16-4-1910 uit Leipzig, Leutnant, 1/AA 254, graf CI-11

2. Gustav Schürmann, geb 23-9-1918 uit Bonneberg, Gefreiter, 1/AA 254, graf CI-12

3. Artur Degener, geb 4-6-1914 uit Sprockhovel, Unteroffizier, 1/AA 254, graf CI-13

4. Friedrich Hitzler, geb 10-11-1914 uit Welper-R, Gefreiter, 1/AA 254, graf CI-14

5. Arnold Kranz, geb 5-5-1914 uit Hamborn, Obergefreiter, 2/AA 254, graf CI-18

6. Hermann Altevogt, geb 29-7-1914 uit Enger, Obergefreiter, 1/AA 254, graf CI-20

7. Ferdinand Aulenkamp, geb 19-12-1914 uit Hittrup, Unteroffizier, Stab AA 254, graf CI-19

8. Hans Stassat, geb 4-6-1917 uit Altenessen, Obergefreiter, 1/AA 254, graf CE-5

Toelichting: AA 254 is de Aufklärungs Abteilung (Verkenningsafdeling) van de 254e Divisie. Het cijfer ervóór geeft de compagnie aan.

CI of CE is het vak op Ysselsteyn, het cijfer het grafnummer

(met dank aan Luitenant-Kolonel b.d. E.H. Brongers, zie zijn reactie)

Voor sommige mensen zal het vreemd zijn om de namen van de Duitse gesneuvelden op deze website te zien staan. Na zorgvuldige informatie, en met mensen te hebben gesproken die ook in de oorlog hebben gestreden, en met families van de gesneuvelden militairen die op de Poeldonk gesneuveld zijn, kon ik vaststellen dat er geen bezwaren zijn om de namen te plaatsen. Persoonlijk had ik enigszins getwijfeld omdat ik goed kan begrijpen, voor diegene die in oorlog zwaar hebben geleden, dat alles niet kunnen vergeten.

Ik ben er ook vanuit gegaan, ondanks alles, dat wij sinds 1945 in vrede hebben mogen leven. Ook door de Europese éénwording, waar Duitsland ook deel van uitmaakt, zijn wij enigszins een grote unie (eenheid) geworden.

Het moet nu mogelijk zijn dat de kinderen die zoekende zijn naar hun gesneuvelden vaders of familie in de oorlog van '40-'45. Zij moeten de kans hebben om hun familie op te kunnen sporen. Het zoeken naar hun vader, oom, familieleden of bekende, kan via Internet (websites) een bijdragen zijn. Zij hebben daar recht op.

Er zullen altijd Nederlandse oud-strijders zijn van de oorlog 1940-’45, maar vooral diegene die de strijd tegen de Duitsers persoonlijk hebben meegemaakt, dat nooit zullen en kunnen vergeten, laat staan vergeven.

Ik kreeg een antwoord van een oud-strijder. Hij vertelde mij, “wat er ook gebeurde tijdens de oorlog, het roept altijd hele nare herinneringen op. De soldaten van Hitlers leger stonden onder zware druk net als wij. Zij moesten de bevelen van Hitler met zijn aanhangers uitvoeren. Ik ben er van bewust dat er ook vele goede Duitse soldaten bij waren, die net als wij, geen vijanden van elkaar wilden zijn”.

Ook heb ik met personen gesproken die moesten vluchten uit hun mooie, toen nog Nederlands Indië. De Japanners verjoeg hen uit hun vertrouwde omgeving. Zij kwamen ongewild in Nederland terecht. Ze waren al hun bezittingen (ook emotionele bezittingen) kwijtgeraakt. Een van die personen had haar schoonvader verloren aan de ’ Birma spoorlijn’. Hij heeft daar hard moeten werken en veel honger moeten lijden. Door dat zware werk is hij daar overleden.

Ze zei, “wij mogen door al die gebeurtenissen van toen, nu geen haat blijven houden”

Deze mevrouw had nog een mooi gezegde: “In de dood is niemand geen vijand meer van elkaar, zij hebben ieder voor hun eigen vaderland moeten vechten”

 

Duitsers tijdens de oorlog 1940 –’45, gesneuveld in Den Dungen. (Archief, 13 juli 1946)

Op het erf van boerderij H. van der Aa-Venrooy, Spurkstraat, lag begraven, Michel Gusowski, geboren 2 oktober 1922, overleden 29 september 1944.

Op het erf van noodboerderij van A. Sleutjes, Litserstraat, lag begraven, Nicolane Leitzen, Obergfr. geboren 10 augustus 1912, overleden 30 september 1944.

Op het erf van boerderij P. van der Bruggen, Litserstraat, lag begraven Frits Meijer, Uffr. Geboren 15 april 1914, overleden 40 sept 1944.

Onduidelijk is 16/ Hermaan Göring, verder geen gegevens.

Lang de dijk, bij Jan Minkels Poeldonk c 60 (nu Poeldonksedijk) Oscar Höller, woonplaats ?.Geboren onbekend, overleden 24 oktober 1944.

Langs de Aa, onder Berlicum, lag begraven, Athur Rauch, geboren 16 maart 1913 in Dornveld, beruf : Landwirt, onderdeel: Inf. Pi Ers.Kp. 20 nummer 786. echtgenoot van Luise Rausch, geb. Meijer, woonplaats Seedorf, post stielno?

De Duitse militairen liggen zover ik weet allen bergraven op de begraafplaats Ysselsteyn.

Op de Duitse begraafplaats in Ysselsteyn ligt ook een gastenboek, wist Dhr. van Eekelen mij te vertellen. Hij was daar vorig jaar geweest en had daaruit een mooie gedachte van een Duitse bezoekster genoteerd. Ik wil deze gedachten graag vermelden op deze website, omdat het hier ook gaat over Duitse gesneuvelden gaat.

“Wir gedenken alle toten Soldaten auf der ganzen Welt. Betet fur die lebenden Staatsmanner, das Sie den Frieden erhalten”.

“Wij gedenken alle gesneuvelde soldaten over de hele wereld. Bid dat de thans regerende staatslieden de vrede bewaren”

 Vervolg "De Poeldonk na de strijd"

 

Uitleg Capitulant

Hierbij de betekenis wat bij de naam staat van de op 12 mei op de Poeldonk gesneuvelde militair. Op het monument staat de naam; Sgt. Cap. Jan Jansen van Dam.

Betekenis ‘Cap’ = Capitulant.

In 1939 tekenden we, als ‘sergeant – capitulant’, een contract voor 6 jaar met een toelage van vijf gulden in de week. De ‘sergeant - capitulant’ was na het uitdienen van zijn contract verzekert van een baan. De ‘sergeant - capitulant’ had niet de status van beroepsmilitair en mocht zich bijvoorbeeld, volgens de Conventie van Genève, niet in krijgsgevangenschap begeven (verklaring via internet, (Wilco Kielman)

 
Copyright © 2003-2017 by www.monumentpoeldonk.nl.
Website maintenance by DABBLER Productions NL

Laatste wijziging 20-08-2017 15:30:07

      Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand,of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën,opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Het is niet toegestaan om bovenstaande te gebruiken voor commerciële doeleinden.