Opdat wij niet vergeten

Verslag uitreiking Mobilisatie – Oorlogskruis  22 februari 2006.

Het was rond juli 2005 toen ik in contact kwam, via een telefoontje, met dhr. Tonny van der Weele uit het plaatsje Wissenkerke, provincie Zeeland. Ook hij had mijn website “monument Poeldonk” gevonden. En zoals zo velen kwam ook hij met vragen over het 3-14^e R.I. waar zijn broer deel van uit maakte. Zijn broer was op 12 mei 1940 op de Poeldonk en heeft zwaar gestreden tegen een gemotoriseerde Duitse verdedigingseenheid van de 254-ste Infanterie Divisie.

Dhr. van der Weele Bond van Oud-Stoottroepers en Stoottroepers (BOSS), heeft door de jaren heen ontzettend veel gedaan voor zijn broer maar vooral ook voor de vele oorlogsveteranen die bij die 3-14 RI waren ingedeeld waren. Het waren vooral veteranen die vanaf Grave lopend naar Den Dungen moesten, naar de Dungense brug gelegen over de Zuid-Willemsvaart. In de nacht van 10 op 11 mei 1940 moesten de militairen vanaf de Peel-linies zich terugtrekken naar de Zuid-Willemsvaart.

Heel veel militairen kwamen uit provincie Zeeland en waren na een voettocht, zwaar bepakt met rugzak, geweer en bijbehorende materialen. Daarbij moesten ze de zware mitrailleurs en voertuigen met geschut meetrekken. Met een 8 tal personen trokken de militairen dat geschut met touwen aan deze wagens mee naar Den Dungen. De tocht was 40 Km. dus vergde dat veel krachten van hun lichaam en geest, aldus de nu 97 jarige Piet Luteijn uit Schoondijke. “Deze tocht is mij altijd bijgebleven”

Toen de militairen op zaterdagmorgen via Den Bosch, bij de Dungense brug aankwamen, waren de meeste militairen zo oververmoeid dat die militairen gewoon stonden te slapen. Slaapruimte was er niet, er waren geen voorbereidingen getroffen, geen slaapgelegenheid, dus gingen ze gewoon op de grond liggen, maar ook dat kon niet lang want er moesten schuttersputten gegraven worden.

Het 3-14 RI. was na het gevecht, toen Majoor Döbken was gesneuveld helemaal uit elkaar gevallen. En zo was het 3-14 RI, een zo goed als een verloren onderdeel geworden.

Zo kwam er een einde aan het 1-2-3- III-14^e RI.

Er is zeer weinig geschreven over het 3- 14^e RI. die heel veel meer verdiende, juist omdat deze militairen vooraan in de verdediginglinies van de Peelraamstelling waren opgesteld. Toen de verdediging opengebroken was moesten vele militairen naar de Dungense brug. Helaas werden ze in de rug aangevallen, er was geen materiaal om te verdedigen, het was een hopeloze toestand om de Duitse overmacht tegen te houden.

Als 9 jarige kwam Tonny van der Weele veel te weten van zijn broer. Zijn broer was in het krijgsgevangenschap terecht was gekomen. Wat zijn broer bij thuiskomst had verteld, is hem altijd bij gebleven. De al jaren overleden broer van Tonny, kon niet begrijpen dat de Duitsers hen in de rug aangevallen hadden. Dhr. van der Weele, doet er nog steeds alles aan om voor deze groep, 1-2-3-14 RI., alsnog een decoratie het Mobilisatie-Oorlogskruis (Mok) voor hen te verwezenlijken.

Zo kregen op 22 februari 2006 een vijftal oud-strijders het Mobilisatie-Oorlogskruis op het gemeentehuis van Schouwen-Duivelend uitgereikt. Ik was uitgenodigd om daar aanwezig te zijn en eenmaal aangekomen, in het prachtige gemeentehuis van Schouwen-Duiveland werden wij, ik en mijn zus, door een vriendelijke mevrouw ontvangen met een kopje koffie, dat zich goed liet smaken na zo’n lange reis.

Na een tijdje kwamen de oud-strijders en burgemeester Mr. J.J.P.M. Asselbergs waarmee wij kennis maakte. Ook met Inspecteur–Generaal van de Krijgsmacht, en inspecteur der Veteranen, luitenant-generaal van Baal, maakte wij een praatje over de Oud-strijders die in Den Dungen zijn geweest en het zwaar hebben gehad. Het was een drukke en mooie bijeenkomst en voor de oorlogsveteranen en familieleden was het een bijzonder dag.

Nadat de burgemeester de toespraak had gehouden over de oud-strijders en hen in het bijzonder had toegesproken over hun inzet tijdens de mobilisatietijd en vooral na het uitbreken van de oorlog, op 10 mei 1940, zei hij dat hij onder de indruk was toen hij de verhalen had gehoord over het 3-14^e R.I. waar onze oud-strijders deel van uitmaakte.

De burgemeester had zijn grote waardering uitgesproken in zijn toespraak en heeft laten blijken dat hij zeer graag medewerking gaf om de veteranen op deze plaats, in het gemeentehuis op deze representatieve plek deze plechtige gebeurtenis het versiersel “Mobilisatie–Oorlogskruis”  uit te laten reiken door luitenant–generaal van  Baal,  die vergezeld was met luitenant-kolonel Grims.

“DEN VADERLANT GETROUWE”,  veteranen waarvan drie afkomstig van Schouwen-Duiveland, één uit Den Haag, en één veteraan uit Wilhelminadorp afkomstig waren werden deze mensen in Zierikzee onderscheiden met het Mobilisatie-Oorlogskruis. De versierselen behorende bij de onderscheiding, en werden uitgereikt door Inspecteur-Generaal der Krijgsmacht, luitenant-generaal A. van Baal.

In de toespraak memoreerde luitenant-generaal van Baal in het kort hoe de vijf destijds in de oorlog werden getrokken. In een korte maar hevige strijd streden zij tegen een overweldigende Duitse overmacht. ” Het is vaak onthutsend om terug te kijken op die periode”, aldus Van Baal, “Veel mensen leefde in de veronderstelling dat de neutraliteit van Nederland gerespecteerd zou worden. Zij werden wakker met een boze droom.”

Luitenant-generaal van Baal reikte als eerste het Mobilisatie-Oorlogskruis uit aan, dhr. L. van Ast uit Noordgouwe, daarna aan de volgende personen dhr. J. van der Hoek uit Ellemeet, dhr. T. Prince uit Zonnemaire (postuum uitgereikt aan de zoon van wijlen heer C.A. Prince), daarna aan dhr. W. Rehnsch uit Den Haag en aan dhr. de Jonge uit Wilhelminadorp.  

Daarna konden wij op de gedecoreerden een toost uitbrengen onder genot van een drankje en lekkere hapjes. Het was een respectvol eerbetoon aan deze mensen die hun levenlang herinneringen hebben doorstaan aan de belevenissen tijdens de mobilisatietijd en daarna op de Poeldonk. De meeste van hen zullen nog één keer de herdenking bijwonen bij het monument op de Poeldonk. Ze zullen hun gesneuvelden makkers in herinnering bewaren.

Het was een prachtige bijeenkomst dat door dhr. Tonnie van der Weele, als voorzitter van de BOSS kring Zeeland, in samenwerking met gemeente Schouwen-Duiveland had georganiseerd. Een hobby dat uitgroeide tot een belangrijke taak voor onze oud-strijders van de oorlog 1940-’45, maar ook nu nog voor de militairen die in deze tijd worden uitgezonden voor vredesmissies.

Door de vele contacten die ik intussen heb opgebouwd kom ik steeds meer te weten. Zo ook een verhaal van Bram de Rijke uit het plaatsje Burgh-Haamstede, die ook als jonge militair achter de Zuid-Willemsvaart terecht kwam. Hij moest de keukenwagen op een veilige plaats brengen, maar de keukenwagen werd onderweg tussen Tilburg en Breda gebombardeerd. Wijle heer Bram Goedegebuure uit Sint-Annaland, vertelde in zijn verhaal over deze keukenwagen, op deze site staat daarover te lezen. Ook Bram de Rijke kreeg in 2003, het Mobilisatie-Oorlogskruis uitgereikt, samen met dhr. Bouwense. Al deze uitreikingen, “het ERE metaal”, hebben hen heel veel goed gedaan.

Zo zijn er in het leven zeer veel ontmoetingen die niet te organiseren zijn, maar door toeval plaatsvinden. Heel veel mensen zijn daardoor geïnteresseerd geraakt, zo ook kranten die ervoor zorgen dat deze mensen op hoge leeftijd nog krijgen wat ze verdiend hadden,

Voor informatie voor degene die geïnteresseerd zijn voor een aanvraag in te dienen, kunnen eerst even kijken via de onderstaande link.

http://www.onderscheidingen.nl/nl/medailles/ww2/mok.html